درباره اسب ها :
نام اسب همواره با واژه هایی مانند چابکی همراه بوده است. پیشینیان برای اسب های خود احترام بسیاری قائل بودند به گونه ای که صاحب اسب، نیاکان اسب نژادین خود را تا ۱۲ نسل پشت می دانست و به هنگام مرگ اسبش به شدت غمگین می شد. همچنین اسب را جانوری نجیب نیز می شناسند. ولی در هنگام خشم اسب نزدیکی به او بسیار خطرناک است.
اسب اصیل ایرانی :
طی تلاش ایرانیان از قبل از هخامنشیان در پرورش و اصلاح این نژاد، اسب های اصیلی به وجود آمدند که به خاطر چابکی و مقاومتشان مایه حیرت شدند اما بیشترین فعالیت های اصلاح این نژاد در زمان اشکانیان که ساکن شمال شرق ایران بودند انجام شد و اشکانیان که سوارکارانی ماهر بودند پس از در دست گرفتن حکومت در ایران در۲۵۰ ق. م اسب پارسی را به اسب ترکمن ترجیح داده و به مرور زمان رو یه اصلاح و پرورش این نژاد و مقاوم کردن آن آوردند. نژاد اسب های اصیل انگلیسی از آمیزش اسب های پارس و اسب های محلی (انگلیسی) ریشه می گیرد. خون این نژاد امروزه تقریباً در رگ های همهٔ نژادهای سبک وزن جاری ا ست.
قد این اسب ها بین ۱٫۴۵ تا ۱٫۵۵ متر است. آن ها می توانند هر رنگی داشته باشند ولی ابلق نیستند. رنگ (اسب) مشکی نیز در آنان بسیار نادر است. موهای اسب پارس ابریشم مانند است. یکی از خصوصیات آن دمش است که بالا نگه داشته شده است (حتی به هنگام حرکت). از خوصوصیات دیگر آن سر کوچک و برجسته، گردن بلند و کمانی، کمر کوتاه، کپل بالا و افقی و پاهای محکم آن است. پوست اسب پارس نازک است، به طوری که رک های آن به خصوص در سر، مشخص هستند. پیشانی آن صاف است سوراخ های بینی آن باز می باشد. به علاوه، اسب پارس بر خلاف دیگر نژادها ۱۷ دنده و ۵ مهرهٔ کمری دارند.
اسب اصیل ترکمن :
اسب ترکمن گونه ای از زیباترین اسب ها است که در منطقهٔ ترکمن صحرا زیست کرده و پرورش می یابد. رنگ آن ها بیشتر خاکستری رنگ و بدنی کشیده و لاغر دارند. شکم آنها بر خلاف بسیاری از نژادهای دیگر اسبها، تخت و به معنی دیگر شکم آن ها لاغر است. صادرات این اسب به خارج از کشور ممنوع است.
اسب ترکمن اسبی است دارای ویژگی های منحصر به فردی از جمله: قد ۱۴۸ تا ۱۵۵ سانتیمتر، گوشهای بلند ومتحرک، سینه فراخ و متناسب، کپل کم شیب با عرض خوب، مفاصل قوی، سم های محکم با زاویه مناسب، تحمل حرکات سنگین ورزشی و…است. رنگ های اصلی این نژاد: کهر، نیله، کرنگ، سمند و قره کهر می باشد.
نژادهای شناخته شده از اسب ترکمن در چهار گروه: یموت، آخال تکه، چناران (مخلوط از تلاقی اسب ترکمن وعرب) و گوگلان (منقرض گردیده) دسته بندی شده اند.
اسب ترکمن اندامی کشیده، دُمی باریک، سر و گردن زیبا دارد. برای اسب های بانژاد ترکمن درسال های گذشته ذخیره های ژنتیک این اسب، تقاضای جهانی یافته است. اسب ترکمن در نزد ترکمن ها پیشینه ای طولانی در سنن و زندگی صحرانشینی وجنگ وگریزها درگذشته داشته است.
امروزه خالص ترین اسب های ترکمن ایران را در منطقه راز و جرگلان ترکمن صحرا از توابع استان خراسان شمالی می توان یافت که بیشترین جمعیت این اسب را دارا می باشد. خوشبختانه در سال های اخیر توجه بیشتری به تولید اسب های ترکمن شده است. تعدادی اندک و پراکنده از این نژاد توسط علاقه مندان در تبریز، اصفهان، تهران و همدان نیز نگهداری می شوند.
دیگر انواع و نژاد های اسب ها عبارتند از :
-
اسب اصیل انگلیسی ( تروبرد Thoroughbred )
-
هانووری (Hanoverian - اروپایی )
-
کوارتر ( Quarter - آمریکایی )
-
آپالوسا (سرخ پوستی )
-
فالابلا
-
شایر(Shire)
-
انگلیسی
-
اسب عرب
-
پینت (Paint)
-
بارب (Barb)
-
اسب کاسپین (خزری)